Newsletter prawny
Varia
04-10-2018
Dnia 25 listopada 2018 r. (z wyjątkami) wejdzie w życie ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz.U. 2018, poz. 1629, dalej: Ustawa), której głównym celem jest zapewnienie przedsiębiorcom warunków do zachowania ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa po ich śmierci.
W obecnym stanie prawnym po śmierci przedsiębiorcy w praktyce nie ma możliwości dokonywania bieżących działań w ramach działalności przedsiębiorstwa takich jak: sprzedaż towarów i świadczenie usług oraz regulowanie zobowiązań wobec pracowników, czy kontrahentów. Jak wskazuje ustawodawca w uzasadnieniu projektu Ustawy praktyczny aspekt problemu wiąże się m.in. z brakiem możliwości posługiwania się (choćby tymczasowo) firmą czy NIP-em przedsiębiorcy; wygaśnięciem umów o pracę; wygaśnięciem wielu umów cywilnoprawnych; wygaśnięciem decyzji administracyjnych (np. koncesje, zezwolenia). Powyższe, w wielu sytuacjach skutkuje tym, że szanse na kontynuację działalności po zmarłym, po przeprowadzeniu działu spadku, znacząco spadają. Następcy prawni nie mogą kontynuować działalności gospodarczej na tych samych zasadach co spadkodawca – mogą jedynie rozpocząć prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek.
Odpowiedzią na powyższe problemy ma być Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Podstawowym instrumentem, jakim Ustawa posługuje się jest wprowadzenie do porządku prawnego instytucji zarządu sukcesyjnego oraz zarządcy sukcesyjnego. Zarządca sukcesyjny zobowiązany będzie do prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, a także do dokonywania czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa w spadku. Zarządca sukcesyjny, w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, wykonywał będzie uprawnienia i obowiązki pracodawcy. Nie wygasną również decyzje administracyjne wydane zmarłemu przedsiębiorcy, związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, a zarządca sukcesyjny będzie mógł, w terminie 3 miesięcy od ustanowienia zarządu sukcesyjnego, złożyć do organu administracji publicznej, który wydał decyzję związaną z przedsiębiorstwem, wniosek o potwierdzenie możliwości wykonywania tej decyzji. Ponadto, jeżeli spadkobiercy planują kontynuować działalność po zmarłym przedsiębiorcy, właściciel przedsiębiorstwa w spadku może złożyć do organu administracji publicznej, który wydał decyzję związaną z przedsiębiorstwem, wniosek o przeniesienie na niego tej decyzji w terminie sześciu miesięcy od dnia:
Zarządca sukcesyjny będzie posługiwał się dotychczasową firmą przedsiębiorcy z dodaniem oznaczenia "w spadku". Przedsiębiorstwo w spadku będzie również mogło posługiwać się numerem NIP zmarłego przedsiębiorcy oraz korzystać z interpretacji podatkowych wydanych wobec zmarłego przedsiębiorcy.
Art. 6 ust. 1 Ustawy reguluje kwestie formalne związane z ustanowieniem zarządu sukcesyjnego. Zgodnie z tym przepisem do ustanowienie zarządu sukcesyjnego wymagane jest:
Powołanie zarządcy sukcesyjnego przez przedsiębiorcę jeszcze za jego życia jest podstawowym sposobem realizowania planu sukcesji w przedsiębiorstwie. Przedsiębiorca może powołać zarządcę sukcesyjnego w ten sposób, że wskaże określoną osobę do pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego albo zastrzeże, że z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym.
Jednakże w sytuacji, gdy przedsiębiorca za życia nie dokonał takiego wyboru, wówczas w terminie dwóch miesięcy od śmieci przedsiębiorcy zarządcę sukcesyjnego może powołać tzw. osoba uprawniona, tj.: małżonek przedsiębiorcy (któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie) lub spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy lub spadkobierca testamentowy albo zapisobierca windykacyjny (o ile przyjęli spadek albo zapis). Do powołania zarządcy sukcesyjnego w taki sposób wymagana jest zgoda osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku większy niż 85/100, a ponadto zarówno powołanie zarządcy sukcesyjnego, jaki i zgoda każdej z osób, o których mowa powyżej, wymagają zachowania formy aktu notarialnego. Tak powołanego zarządcę sukcesyjnego notariusz zgłasza do CEIDG niezwłocznie, nie później niż w następnym dniu roboczym po dniu jego powołania. Warto dodać, że w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego, a jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony - do dnia wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, osoba uprawniona, może dokonywać czynności koniecznych do zachowania majątku lub możliwości prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku.
Pełny tekst Ustawy zamieszczamy poniżej ->
Odpowiedzią na powyższe problemy ma być Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Podstawowym instrumentem, jakim Ustawa posługuje się jest wprowadzenie do porządku prawnego instytucji zarządu sukcesyjnego oraz zarządcy sukcesyjnego. Zarządca sukcesyjny zobowiązany będzie do prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, a także do dokonywania czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa w spadku. Zarządca sukcesyjny, w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego, wykonywał będzie uprawnienia i obowiązki pracodawcy. Nie wygasną również decyzje administracyjne wydane zmarłemu przedsiębiorcy, związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, a zarządca sukcesyjny będzie mógł, w terminie 3 miesięcy od ustanowienia zarządu sukcesyjnego, złożyć do organu administracji publicznej, który wydał decyzję związaną z przedsiębiorstwem, wniosek o potwierdzenie możliwości wykonywania tej decyzji. Ponadto, jeżeli spadkobiercy planują kontynuować działalność po zmarłym przedsiębiorcy, właściciel przedsiębiorstwa w spadku może złożyć do organu administracji publicznej, który wydał decyzję związaną z przedsiębiorstwem, wniosek o przeniesienie na niego tej decyzji w terminie sześciu miesięcy od dnia:
- śmierci przedsiębiorcy, jeżeli nie został ustanowiony zarząd sukcesyjny, albo
- wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.
Zarządca sukcesyjny będzie posługiwał się dotychczasową firmą przedsiębiorcy z dodaniem oznaczenia "w spadku". Przedsiębiorstwo w spadku będzie również mogło posługiwać się numerem NIP zmarłego przedsiębiorcy oraz korzystać z interpretacji podatkowych wydanych wobec zmarłego przedsiębiorcy.
Art. 6 ust. 1 Ustawy reguluje kwestie formalne związane z ustanowieniem zarządu sukcesyjnego. Zgodnie z tym przepisem do ustanowienie zarządu sukcesyjnego wymagane jest:
- powołanie zarządcy sukcesyjnego (w formie pisemnej pod rygorem nieważności);
- wyrażenie zgody osoby powołanej na zarządcę sukcesyjnego na pełnienie tej funkcji;
- dokonanie wpisu do CEIDG zarządcy sukcesyjnego.
Powołanie zarządcy sukcesyjnego przez przedsiębiorcę jeszcze za jego życia jest podstawowym sposobem realizowania planu sukcesji w przedsiębiorstwie. Przedsiębiorca może powołać zarządcę sukcesyjnego w ten sposób, że wskaże określoną osobę do pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego albo zastrzeże, że z chwilą jego śmierci wskazany prokurent stanie się zarządcą sukcesyjnym.
Jednakże w sytuacji, gdy przedsiębiorca za życia nie dokonał takiego wyboru, wówczas w terminie dwóch miesięcy od śmieci przedsiębiorcy zarządcę sukcesyjnego może powołać tzw. osoba uprawniona, tj.: małżonek przedsiębiorcy (któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie) lub spadkobierca ustawowy przedsiębiorcy lub spadkobierca testamentowy albo zapisobierca windykacyjny (o ile przyjęli spadek albo zapis). Do powołania zarządcy sukcesyjnego w taki sposób wymagana jest zgoda osób, którym łącznie przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku większy niż 85/100, a ponadto zarówno powołanie zarządcy sukcesyjnego, jaki i zgoda każdej z osób, o których mowa powyżej, wymagają zachowania formy aktu notarialnego. Tak powołanego zarządcę sukcesyjnego notariusz zgłasza do CEIDG niezwłocznie, nie później niż w następnym dniu roboczym po dniu jego powołania. Warto dodać, że w okresie od chwili śmierci przedsiębiorcy do dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego, a jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony - do dnia wygaśnięcia uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, osoba uprawniona, może dokonywać czynności koniecznych do zachowania majątku lub możliwości prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku.
Pełny tekst Ustawy zamieszczamy poniżej ->
